Kamil Kasacı
18 Mayıs günü Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, İstanbul’da Borusan Kocabıyık Lisesi’nde ortaöğretimde yeni sistemi açıkladı.
Bu sistem 23 Ekim 2018’de açıklanan 2023 Eğitim Vizyon Belgesi’nin Eylem Planı ve Programı idi. Bu açıklanan program aslında yeni bir şey değildi, aslında vizyon belgesinde çerçeve ortaya konulmuştu, şimdi eylem planı ve program ortaya konuldu.
2023 Eğitim Vizyon belgesi açıklandığında ortaya koyduğu eğitim anlayışı ve felsefesi ile hepimizi heyecanlandırmıştı.
Ardından, Ziya Selçuk hocamız, ”Eğitim Türkiye’nin en büyük sorunu değildir, en büyük çözümüdür” dediğinde bu söz, ben dahil bir çok insanın içindeki pozitif enerjiyi ateşlemişti.
2023 Eğitim Vizyon Belgesi
Belge hakkında düşüncelerimi daha önce www.egitimveegitim.com da iki yazıda dile getirmiştim.
Meraklısı ve ilgilisi için linkleri aşağıda :
Çocuklar boş beyaz bir kutu değil, keşfedilecek cevherlerdir
http://www.egitimveegitim.com/soz_egitimcilerde/3269-kamil_kasaci.html
2019’da Eğitimin gündemi ne olacak?
http://www.egitimveegitim.com/soz_egitimcilerde/3322-kamil_kasaci.html
Vizyon belgesinde temel politikalar bölümü, "Eğitim kurumunun temel çıkış noktası bireyin kendini bilmesini ve tanımasını sağlamaktır" diyerek başlıyordu.
Kişi kendini bilir, tanır, güçlü yönlerini keşfeder ve kişisel potansiyelinin farkında olursa işte o zaman harekete geçer ve sonuca gider.
2023 Eğitim Vizyon belgesinde 2018-2019 öğretim yılı “pilot uygulamalar” yılı olarak belirlenmişti. Ancak Ekim’den bu yana, altı ayı aşkın zaman geçmesine rağmen belgede sözü edilen “kariyer rehberliği sistemi” ile ilgili olarak sahada etkili çalışmaları ne yazık ki görememiştik. Meslek Liseleri ile ilgili önemli bazı adımlar atılmış olsa da, kariyer rehberliği ile ilgili sahada pek ses getiren çalışmalar görememiştik.
Yeni Ortaöğretim Sistemi
Bu açıdan,18 Mayıs’ta açıklanan bu yeni sistemi ilk duyduğumda oldukça heyecanlandım.
Daha 17 Mayıs’ta medyada sistemin ana hatları ortaya çıktığında, sadece ana başlıkları dahi umut vericiydi.
O gün attığım twitlerde belirtmiştim :
MEB tarafından yeni adımlar...
Liselerde Kariyer ofisleri...
- sınıfta yenilikçi dersler...
Biz Kariyer Merkezi diye tanımlıyorduk, ancak ismi önemli değil, atılan adım önemli...
“Yeni ortaöğretim modelinde ne var :
Liselerde ders sayısının azaltılması,
"Kariyer ofisleri" kurulması
12`nci sınıflarda öğrenci kendi istediği dersleri seçebilmesi.
"Bilgi kuramı"nın zorunlu ders olması
"Yaparak, uygulayarak" öğrenmeye ağırlık verilmesi
Haziran ayında "yaşam becerileri" etkinlikleri yapılması. “
“Yeni lise sistemine 2020-2021 eğitim-öğretim yılında 9`uncu sınıflardan başlayacak kademeli bir şekilde geçilecek.
Bunlar önemli değişiklikler...
Biz KÖK Kariyer Merkezi olarak Liselerde “Kariyer Merkezi” kurulmasını ve öğrencilerin kariyer dosyası ya da portfolyo ile kariyer takibi konusunu uzun süredir gündeme getiriyorduk.
Gelecek yıldan itibaren hayata geçirileceği için şimdiden bu konuda hazırlıklara başlanmalı.
Yapılacak çok iş var.”
Ertesi gün 18 Mayıs’ta Ziya Selçuk, Borusan Asım Kocabıyık Mesleki ve Teknik Lisesi’nde yeni sistemin ayrıntılarını anlattı, akşam da bir televizyon programında soruları cevapladı. Bu değişikliğin 19 Mayıs`ın 100. yılına rastlaması da güzel bir tesadüf oldu.
Kariyer Ofisleri ve Kariyer Danışmanlığı
Ben bu yazıda sistemin “kariyer” ile ilgili kısmı hakkında bir yorum yapacağım.
Sistemde “kariyer ofisleri” olarak belirtilen çerçeve sistemin kalbini oluşturuyor.
Şöyle açıklayayım:
Yeni ortaöğretim sisteminde öğrenciler 9. sınıftan itibaren öğrenciler, hazırlanmış olan ders robotuyla ders seçimi yapacaklar.
İşte burada #kariyerfarkındalığı çok daha önem kazanıyor.
Ne demek kariyer farkındalığı?
Kariyer Farkındalığı kişisel farkındalık, alan farkındalığı( ders alanları, bölüm ve iş alanı ) ve hedef farkındalığı (kişisel gelecek tasarımı, gelecek farkındalığı, kariyer yol haritası ve planlama) olarak üç farkındalıktan oluşuyor.
İşte burada da kariyer ofisleri önemli bir görev üstleniyor.
Bu sistemde öğrenciler
ilgi alanları, sevdikleri, meraklı oldukları konular, yetenek ve
becerileri kısaca bizim güçlü yön olarak tarif ettiğimiz özelliklerini
keşfedecek, ortaya çıkaracaklar.
Nasıl yapılacak bu? Kariyer ofislerinde, yapılan envanter ve testler,
ayrıca tasarım ve beceri atölyelerinde yapılan atölye çalışmaları ve
etkinlikler, rehber öğretmen ve psikolojik danışmanlarca yapılan gözlem
ve tespitler, bunların hepsi bu sürece yardımcı olacak.
Ve bu özellikler öğrenciler kişisel portfolyolarını
oluşturacaklar. Bu portfolyo da onların ders seçimlerinde ve buna bağlı
olarak iş alanı, üniversite ve bölüm ve dolayısıyla iş alanı ve dar
alan belirlemelerine yardımcı olacak.
Bu arada kariyer ofislerinde öğrencilere bu sonuçlara uygun olarak kariyer danışmanlığı yapılacak.
Ziya Selçuk hocamızın anlattığı sistem, ideal bir sistem, işte bu noktada kariyer ofisleri ya da merkezlerinin kurgulanması hayati önem taşıyor.
Kariyer ofislerinin nasıl oluşturulacağı ile ilgili bir açıklama
olmadı ancak büyük ihtimalle rehber öğretmenler, psikolojik danışmanlar
birincil planda olmak üzere sınıg öğretmenleri ve ilgili branş
öğretmenleri bu ofislerde yer alacaklar.
İşte burada bugüne dek sahada yapılan tüm deneyimlerin, bu sürece katılması çok kıymetli olacak.
Umarız, bu alandaki teorik ve pratik deneyimlerimizden, ortaöğretimde kariyer ofisleri ve kariyer danışmanlığı uygulamasında, sürece katkı olarak yararlanılır.
KÖK Kariyer Farkındalık Projesi
#kendimitanıyorum #geleceğimitasarlıyorum
Bizler, 2012’de üniversite öğrencileri ve yeni mezunlar için
gerçekleştirdiğimiz ve 3 yıl sürdürdüğümüz KariyerİST Projesinin
ardından projeyi liselere yaygınlaştırarak çalışmayı liselerde pilot
çalışmalar yapmış, ardından ile eğitim ve insan kaynakları arasında bir
bağ kuracak olan Career Pass ( Kariyer Pasaportu ) portalını
oluşturmuş, ve 2017’de de KÖK – Kişiye Özel Kariyer kitabını yazmaya
başlamıştık.
KÖK Kişiye Özel Kariyer kitabımızın Mart 2018’de yayınlanmasının ardından, Eylül 2018’de KÖK Kariyer Merkezini kurduk, hedefimizi bu kez lise ve ortaokullar olarak tespit ettik ve sahada gerek özel gerek devlet okullarında pilot çalışmalara başladık.
Tam bu sırada Ekim 2018’de açıklanan 2023 Eğitim Vizyonunda okullarda “kariyer rehberliği sistemi” kurulacağını belirtmesi, bizim çalışmalarımızı daha da motive etti.
Kasım sonu, bu çalışmalarımızı sahada ihtiyaç olan yerel ya da yerelleştirilmiş güncel ölçek ve envanter çalışmaları ve kariyer alanında eğitim ve uygulama (etkinlik ) materyali hazırlama çalışmaları ile sürdürürken, öte yandan da bunu bir sosyal proje haline getirmeye karar verdik.
Proje taslağını Aralık ayında oldukça geniş bir eğitmen, öğretmen,
akademisyen ve mentor ağı içerisinde paylaşıp, tartışmaya açıp görüş
aldıktan sonra projeyi son haline getirdik ve kamuoyu ile paylaşmaya
hazır hale geldik.
Ve sömestr sonrasında 20 Mart’ta KÖK Kariyer Modeli çerçevesinde #kendimitanıyorum #geleceğimitasarlıyorumKariyer Farkındalık Projesini başlattık.
Projenin hazırlık çalışmaları, amacı ve hedefi
20 Mart`ta lansmanı yapılan proje öncesinde, 2018 Kasım ve Aralık aylarında İzmir, İstanbul, Bursa ve 2019`da Şubat, Mart aylarında İstanbul, Bandırma, Urfa, Uzunköprü gibi lokasyonlarda okullarda ve Milli Eğitim Müdürlüklerinde pilot hazırlık çalışmaları yapıldı.
Proje, Lise ve ortaokul öğrencilerine kariyer farkındalığı kazandırmayı,
öğrencilere bu doğrultuda destek vermelerini sağlamak amacıyla okul yöneticileri, psikolojik danışman, rehber öğretmen, sınıf ve branş öğretmenleri ile çalışmalar yaparak okullarda bir kariyer rehberliği sisteminin kurulması için bir zemin oluşturmayı,
bu farkındalık doğrultusunda öğrencilerin kişisel gelecek ve kariyer tasarımı yapmaları ve kişisel yol haritalarını çizmelerini sağlamayı amaçlıyor.
Mart 2019 – Ekim 2021 arasında yürütülecek proje, 1.000 Okulda, 100.000 öğrenci ve 10.000 öğretmene ulaşmayı hedefliyor.
Proje iki unsuru bir araya getiriyor.
Bir tarafta Okullar, Belediye Kültür ve Gençlik Merkezleri, Halk Eğitim Merkezleri ve Milli Eğitim Müdürlükleri
Diğer tarafta ise destekçi olarak Belediyeler, STK`lar, İş Topluluk ve dernekleri, odalar, şirket ve Kurumlar olacak.
Proje kapsamında okullar, milli eğitim müdürlükleri ve diğer eğitim merkezlerinde etkinlikler, seminer, atölye çalışmaları, çalıştaylar ve öğretmenlerle birlikte eğitim ve atölye çalışmaları yapılacak.
Proje hakkında detay bilgi alabilmek için kokkariyer@gmail.comhesabına bir mail göndermeniz yeterli.
KÖK modeli ve Yeni Ortaöğretim Sistemi
18 Mayıs’ta açıklanan yeni ortaöğretim sistemindeki kariyer yaklaşımı ile KÖK Kariyer modeli ile arasında çok örtüşen yanlar var.
Adlandırmalar farklı olabilir ama sistemin kalbindeki #kariyerofisleri bizim Kariyer Merkezi olarak söz ettiğimiz görevi üstleniyor.
Portfolyo tam da Kariyer dosyası işlevi görüyor.
Bugün açıklanan sistem ile daha önce ortaya konulan 2023 Eğitim Vizyonu temelinde bir eylem planı ve program ortaya konuldu. Artık eğitim bu temelde şekillenecek.
Ve bu süreçte bize de çok iş düşecek. Elbette biz de eğitim alanında elimizden geldiğince katkı vereceğiz.
Çocuklarımız ve gençlerimizin kendi ilgi alanı, meraklı oldukları konular, yetenek ve becerileri yani güçlü yönlerini keşfederek, kendi potansiyellerini ortaya çıkarmaları Türkiye’nin katma değerli ürün üreterek daha refah sahibi bir ülke olması için elzem.
Yeni ortaöğretim sistemimizin bu doğrultuda ülke insanına ve gençlerimize hayırlı olmasını diliyorum.
Not: Yeni Ortaöğretim sistemi ile ilgili genel değerlendirmemi de bir sonraki yazımda ele alacağım.
Kamil Kasacı
Kariyer ve Yaşam Tasarımcısı
Twitter: @KamilKasaci