Çelebi Kalkan

24 Ocak 2019 tarihinde “Öğrenmenin Geleceği Formu” açılış konuşmasında Tibor Navracsics (Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komiseri) gelecekte daha güçlü olmak için öğretmen ve öğrencilerimizi eğitmeliyiz dedi. Aynı gün yapılan Teknolojik Değişim ve İşlerin Geleceği Oturumunda; gelecekteki işgücü piyasasının ihtiyaçlarını karşılamak için yaratıcılık, girişimcilik, işbirliği ve kariyer yönetimi becerilerini geliştirmek için kişiselleştirilmiş, kişiye özel öğrenme ve öğrenme ortamlarına odaklanmalıyız vurgusu yapıldı. Avrupa Komisyonu geçtiğimiz yıllarda da zaten bu konuyla ilgili yoğun çalışmalar içerisindeydi.

27-29 Ekim 2017 tarihinde davet edildiğim “16TH SCIENCE PROJECTS WORKSHOP IN THE FUTURE CLASSROOM LAB” çalıştayında görme fırsatım olduğu, Avrupa Okul Ağı tarafından Brüksel’de kurulan orijinal Future Classroom Lab (FCL), birçok ülkeye ilham kaynağı olan, geleneksel bir sınıf içine teknolojinin aktif olarak nasıl dâhil edilebileceğinin ve öğrencilerin öğrenme etkinliklerine etkin bir şekilde nasıl katılabileceklerinin örneklendirildiği interaktif bir sınıf olarak tasarlanmıştır.

FCL öğrenmede ve öğretmede değişen stilleri desteklemek ve geleneksel dersliklerin ve diğer öğrenme alanlarının yeniden düzenlenmesini gerçekleştirmek için oluşturulmuştur. BİT’in okullara nasıl entegre edildiğini göstermek için bir “Yaşayan Laboratuvar” olarak tasarlanmıştır. 

23 Kasım 2018`de açıklanan 2023 Eğitim Vizyonu içerik uygulama kapsamında ortaya konan hedeflerden biri de çocukların sahip oldukları yetenek kümeleriyle ilişkilendirilmiş becerilerin uygulama düzeyinde kazandırılabilmesi için okullarda “Tasarım-Beceri Atölyeleri” kurulması hedefidir. Müfredat kazanımlarının başka bir ifade ile kazanılan becerilerin içselleşmesinde her türlü öğrenme içeriğinin; ilgili, ilişkili, geçirgen, analitik ve birbirini tamamlayıcı olarak tasarlanması ve hayata geçirilmesi açısından kurulması planlanan “Tasarım-Beceri Atölyeleri” Future Classroom Lab tarzında düzenlenebilir. Çünkü Future Classroom Lab 6 farklı öğrenme alanından oluşmaktadır ve her bir alan öğrenme ve öğretmedeki özel alanları vurgulamaktadır. Ayrıca fiziksel alanların, kaynakların, öğrenci ve öğretmenlerin değişen rollerinin ve farklı öğrenme stillerinin nasıl desteklenmesi gerektiği üzerine ayrıntılı olarak düşünmeye yardımcı olmaktadır.

Eğitimin en önemli amaçlarından biri, öğrencilerin günlük hayatlarını kolaylaştırmayı sağlamak ve onları geleceğin iş dünyasına hazırlamaktır. Bu durum, aynı zamanda 21. yüzyılın en büyük sorunlarından biri ve üzerinde çalışılması gereken bir konudur. Shaw’a (2008) göre, 21. yüzyılda sadece enformatik bilgiye sahip olmak değil, aynı zamanda bu bilgiyi kullanabilme yeterliliğine sahip bireyler yetiştirme anlayışı öne çıkmıştır. Bu nedenle, okullar, toplumunun ve insanlığın sorunlarına karşı duyarlı, sorgulayan ve çözüm üreten ve sorumluluk alabilen bireyler yetiştirmek zorundadır. İşte bu amaca ulaşmak için; öğrenci başarısının desteklendiği bir okul atmosferi oluşturma, her türlü kaynağı kullanma, motive edici ve dinamik olma, kuralları açık-seçik belirlenmiş istikrarlı bir öğrenme ortamı yaratma olarak Future Classroom Lab tarzı “Tasarım-Beceri Atölyeleri” bir araç olabilir. Tasarım eğitimi kişiye belli bir meslek alanında becerilerini geliştirme olanağı sağlar. Bu bilgi ve beceri ise eğitim kurumlarında alınan eğitim ve öğretim yoluyla edinilir.

Medium.com yazarlarından, eğitim teknolojileri uzmanı Sayın Efe Mısırlı hocamın da "Tasarım — Beceri Atölyeleri Nedir? Ne Olmalıdır?" başlıklı yazısında (1) belirttiği gibi, son günlerde gündeme gelen zorunlu ders saatleri ve çeşitleri tüm kademelerde azaltılarak, temel derslerde derinleşilebilmesi, kişiselleştirme yapılabilmesi ve uygulama etkinliklerinin yürütülebilmesi için gereken zaman sağlanmış olacaktır. Bunun için Tasarım-Beceri Atölyeleri ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde ortak bir amaç doğrultusunda tasarlanmış, çocuğun özellikle elini kullanmasını önemseyen, mesleklerle ilişkilendirilmiş işlikler tarzında tasarlanacaktır ve bu atölyelerdeki etkinlikler bilim, sanat, spor ve kültür odaklı yapılandırılacaktır. Çocuklar soru çözme, konu anlatımı gibi bir eğitim anlayışından üretimi, yapmayı, etkileşimi, derinleşmeyi öne çıkaran bir müfredat anlayışına yönelecektir açıklamaları, “Tasarım-Beceri Atölyeleri” bünyesinde yapılacak faaliyetler hakkında ipuçları vermektedir. Bunlar;

Bilim, Kültür-sanat-el becerileri ve Spor faaliyetleridir.

Bu başlıklar altında yapılabilecek faaliyetler Milli Eğitim Bakanlığımız tarafından tanımlanacak ve okullarımız, tanımlanan bu faaliyetler arasından mevcut kaynaklarına ve sahip olduğu öğretmenlerinin yeterliliklerine göre öğrencilerinin ilgileri göz önüne alarak seçeceklerdir.Atölye çalışmaları, fiziksel şartların sağlanabildiği okullarda “ders dışı faaliyet” olarak, belirlenen faaliyetler için kurulan, eskiden beri bildiğimiz “öğrenci kulüpleri” tarzı bir yaklaşımla farklı sınıflardaki öğrencilerin bir arada olduğu  usta-çırak ilişkisi kurulabilecek yapılarda düzenlenmesi ön görülmektedir.

Tasarım-beceri atölyelerinin hayata geçirilebilmesi için MEB bünyesindeki hemen hemen her birime görev düşüyor ama şu aşamada işin ağırlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü ve Orta Öğretim Genel Müdürlüğü’nün omuzlarında. Her iki genel müdürlükte de sistemin tasarımıyla ilgili çalışmalar tamamlanmak üzere. Atölye kurulacak pilot okullar da belirlenmiş durumda. Önümüzdeki takvim şu şekilde:

2018 - Tasarım

2019  - Pilot uygulamalar ve değerlendirme

2020/2023 - Yurt çapında uygulamalar ve değerlendirme

Özetle, eğitimde değişim süreci yaratıcı bir fikri aramakla değil, kritik problemi bulmaya çalışmakla ve de düşünme, planlamanın rehberliğinde kolları sıvayıp işe koyulmakla olur. Ayrıca toplu olarak çocuklarımıza sınıflarda SORU çözme becerisi yerine, tasarım beceri atölyelerinde SORUN çözme becerilerini öğretmezsek, toplum olarak büyük sorunlar yaşayacağız.

Çelebi KALKAN

Scientix Ambassador

Twitter: @esil38

Alıntı:

(1) Tasarım — Beceri Atölyeleri Nedir? Ne Olmalıdır? / Efe Mısırlı https://medium.com/@efemisirli/tasarim-beceri-atolye-30fa4936cc50?fbclid=IwAR2EfzwlQvoCPcx9rpVOm2trKNqee8Gfc-RQtLZTXVPAtgaiDxcGNhwVPcc